140 Verzetsmensen in en rond het 2e OD-proces
Op 15 maart 1943 begon in Haaren (Noord-Brabant) het 2e OD-proces tegen honderd verzetsmensen van de Ordedienst (OD). Van deze honderd werden er uiteindelijk zeventien, ruim vier maanden later op 27 juli, gefusilleerd op de Leusderheide, bij Amersfoort. De andere drieëntachtig werden ‘abgetrennt’, zij verdwenen voor het merendeel als ‘Nacht und Nebel’-gevangenen in Duitse concentratiekampen. Wie waren zij? Wat deden zij? Wat was hun lot? En wie waren hun verzetsvrienden, die eveneens werden opgepakt en gefusilleerd of weggevoerd? Het waren allen mannen en vrouwen die zich niet neerlegden bij de terreur van de bezetter. Die hun vrijheid en ook hun leven riskeerden door zich daartegen te verzetten, elk op hun eigen manier. En die daar allemaal de gevolgen van hebben ondervonden, in de vorm van een gewelddadige dood of in gevangenschap en daarna hun leven lang.
De verhalen geven een verrassend en veel diverser beeld van ‘de OD’ dan vaak in het verleden is geschetst. Naast tal van minder of onbekende acties en activiteiten, komt het voor Haaren zo belangrijke Englandspiel in dit nieuwe boek aan de orde.
Vorige week ontving de Gedenkplaats Haaren van schrijfster Betty Hoogeveen-Bastiaans (1952), zij is een dochter van Henk Bastiaans, één van honderd aangeklaagden in het 2e OD-proces, enkele presentie-exemplaren voor de bibliotheek.
Betty Hoogeveen schreef in februari 2020, samen met een neef en een vriend, een boek over haar vader Henk Bastiaans en diens broer Gerard: ‘Wel gebogen, niet gebroken’. Henk en Gerard waren allebei betrokken bij verzetsactiviteiten in en rond de OD. Gerard werd op 5 februari 1942 gefusilleerd op de Leusderheide. Henk overleefde als ‘Nacht und Nebel’-gevangene zeven kampen en keerde terug. Dit nieuwe boek kwam voort uit vragen, die bij haar opkwamen bij en na het schrijven van haar eerste boek. Haar belangrijke nieuwste publicatie telt maar liefst 432 pagina’s en zal een hoop aanvullingen geven bij het schrijven van biogrammen voor het gelijknamige project van de Gedenkplaats.